Tanınmış tarihçiden müthiş iddia!

Yerel Tarih üzerine yazdığı yazılarla isminden söz ettiren Yazar-Öğretmen Recep Çetin, Kdz. Ereğli tarihini ters düz edecek açıklamalarda bulundu.

Çebi Medya ve Gündem Gazetesi’ni ziyaret eden ve Genel Yayın Yönetmenimiz Yasin Örene açıklamalarda bulunan Çetin burada, Ereğli Belediyesinin 1880 değil, 1870 yılında kurulduğunu iddia ederek, İlçede 70’den fazla Belediye Başkanının görev yaptığını savundu.

Ereğli Belediyesinin kendi kuruluşunu 1880 olarak kabul ettiğini anlatan Çetin arşivlerin bunun aksini ortaya koyduğunu belirterek, bu düzeltmelerin yapılmasının Ereğli tarihinin doğru bilinmesi açısından kaçınılmaz olduğunu söyledi.

Ereğlide İlk Belediye Başkanı olarak Müftüzade Halil Kaptanın bilindiğini kaydeden Çetin Bu yanlış Ereğlinin ilk Belediye Başkanı Radri efendidir. Halil Kaptan değildir dedi. 

KAYMAKAMLIKTA YANLIŞ, BELEDİYE SİTESİDE YANLIŞ 

Ereğli Kaymakamlığı ile Belediyenin resmi internet sitesinde tarihçe bölümlerinin yanlış olduğunu bir kez daha savunan Çetin şunları söyledi:

Kdz Ereğli Belediye binasının (eski binanın) karşısındaki bir mekanda, Ereğli Belediye Tarihinde görev yapmış Belediye Başkanlarının fotoğrafları ve bazılarının da heykelleri dikilmişti. Anıt olarak adlandırılan duvarda, Ereğli Belediyesinin ilk Başkanının 1880 yılında seçilmiş olduğu belirtilmekte idi.

Anıttaki bu fotoğraflar ve heykeller, yaşanan bazı tepkiler de dikkate alınarak, 2014 sonrasındaki yeni yönetim döneminde kaldırılmıştı. Yeni belediye binasının girişinde ise eski belediye başkanlarının sadece adları yazılmış idi. Bizi ilgilendiren ise bu listede, eksiklikler olduğunu düşünmemizdir.

Kdz Ereğli’de “Emniyet Amirliği” de yapmış olan Güray ÖNAL’ın hazırladığı “OSMANLI DEVRİ KASTAMONU VİLAYETİ SALNAMELERİNDE BOLU SANCAĞI” adlı çalışmada, Ereğli “Belediye Meclisleri”nde kimlerin bulunduğu ve kimlerin Reis olduklarını tespit edebilmekteyiz. 1869 yılı Kastamonu Salnamelerinde Ereğli Kaymakamı RIFAT EFENDİ, Naib Abdullah Efendi, Müftü Hüseyin Efendi, Mal Müdürü ise Arif Efendi olarak belirtilmektedir.

1870 SONRASI, EREĞLİ BELEDİYE REİSLERİ

1869 yılı itibariyle başlayan (başlatılan) Kastamonu Salnamelerinde, 1869 yılında Ereğli Belediye Meclisi ve Reis adının belirtilmemiş olduğu görülmektedir.

Kastamonu Salnamelerinde bulunan Ereğli Kazası Belediye Meclis Azaları ve Reislerini şöylece iktibas edelim:

1870 YILI- Reis: Kadri Efendi.. Azalar: Hacı Halil Ağa- Ali Ağa- İstori Ağa- Kostanti Ağa.. Katip: Mehmet Efendi Sandık Emini: Yakup Efendi

1871 YILI- Reis Kadri Efendi.. Azalar: Hacı Ali Ağa-Ali Ağa-İstori Ağa-Konstanti Ağa.. Katip: Mehmet Efendi Sandık Emini: Yakup Efendi

[*]1872 YILI- Reis: Eyüp Bey.. Azalar: Ahmet Ağa- Halil Ağa-Dimitri Ağa-Sava Ağa.. Katip ve Sandık Emini: Eyüp Bey..

BELEDİ(YE) MECLİSİ

1873 YILI- Reis: Eyüp Bey.. Azalar: Ahmet Ağa- Hacı Musa Ağa-Hacı Mustafa Ağa-Mihail Ağa-Dimitri Ağa.. Katip ve Sandık Emini: Eyüp Bey..

1874 YILI- Reis: Eyüp Bey.. Azalar: Ahmet Ağa- Hacı Musa Ağa-Hacı Mustafa Ağa-Mihail Ağa-Dimitri Ağa.. Katip ve Sandık Emini: Eyüp Bey..

1875 YILI- Reis: Eyüp Bey.. Azalar: Ahmet Ağa- Hacı Musa Ağa-Hacı Mustafa Ağa-Dimitri Ağa-.. Katip ve Sandık Emini: İsmail Hakkı Efendi ..

1876 YILI- Reis: Eyüp Sabri Efendi.. Azalar: Ahmet Ağa- Hacı Musa Ağa-Ahmet Bey-Dimitri Ağa.. Katip ve Sandık Emini: Hakkı Efendi..

1877 YILI- Reis: Eyüp Bey.. Azalar: Ahmet Ağa- Halil Ağa-Hasan Ağa-Hacı Musa Ağa-Dimitri Ağa.. Katip ve Sandık Emini: Hakkı Bey..

1878 YILI- Reis: Ahmet Ağa.. Azalar: Halil Ağa-Ahmet Kapudan- Mehmet Efendi-Yorgi Ağa.. Katip ve Sandık Emini: Hacı Halil Efendi..

1879 YILI- Reis: Eyüp Bey.. Azalar: Hacı İsmail Kapudan-Abdülkadir Efendi-İbrahim Ağa.. Katip ve Sandık Emini: Mehmet Arif Efendi

1880 YILI- Reis: Eyüp Bey.. Azalar: Hacı İsmail Kapudan-Halil Ağa-Haci Yorgi Ağa-İstori Ağa.. Katip ve Sandık Emini: Mehmet Arif Efendi-Şakirdan Ali Efendi

1881 YILI- Reis: Eyüp Bey.. Azalar: Hacı İsmail Kapudan-Halil Ağa-Ahmet Kapudan-Mehmet Efendi-Haci İstoraki-Dimitri Ağa.. Katip ve Sandık Emini: Mehmet Arif Efendi

1882 YILI- Reis: Eyüp Bey.. Azalar: Hacı İsmail Kapudan-Halil Ağa-Ahmet Kapudan-Mehmet Efendi-Haci Yorgi Ağa-Dimitri Ağa.. Katip ve Sandık Emini: Mehmet Arif Efendi

1889 YILI- Reis: Ali Bey.. Azalar: Ahmet Efendi-İbrahim Bey-Tabip Panayot Efendi-Hacı Galip Efendi -Yuvan Ağa-Ahmet Efendi.. Katip ve Sandık Emini: Arif Efendi-Müfettiş Agop Efendi-Çavuş Mustafa Ağa

1893 YILI- Reis: Ali Bey.. Azalar: Ahmet Efendi-Mehmet Efendi-Ahmet Efendi-Yuvan Ağa-Stefan Ağa.. Katip ve Sandık Emini: Arif Efendi

[*]1894 YILI- Reis: NECİP EFENDİ.. Azalar: Ahmet Efendi-İbrahim Bey-Ahmet Ağa-Yuvan Ağa-(İ)Stefan Ağa-.. Katip ve Sandık Emini: Arif Efendi

1895 YILI- Reis: NECİP EFENDİ.. Azalar: Ahmet Efendi-İbrahim Bey-Ahmet Ağa-Yuvan Ağa-Stefan Ağa-.. Katip ve Sandık Emini: Arif Efendi

1897 YILI- Reis: NECİP EFENDİ.. Azalar: Doktor Yani Muskos Efendi- Ahmet Efendi-Mustafa Efendi-Hasan Efendi-Yuvan Ağa-Stefan Ağa.. Katip ve Sandık Emini: Mustafa Efendi

1900 YILI- Reis: Mehmet EFENDİ.. Azalar: Doktor Yüzbaşı Naki Celaleddin Bey-Ahmet Efendi-Rıza Efendi-Hüseyin Efendi-Mehmet Efendi-Yuvan Ağa.. Katip ve Sandık Emini: İsmail Efendi

1905 YILI- Reis: Abdurrahman Kapudan.. Azalar: Tabip Doktor Cemil Efendi-Hüseyin Bey-Musa Efendi-Hacı Tahir Efendi-Halil Efendi-Yordan Ağa.. Katip ve Sandık Emini: İsmail Efendi

NOT[*]-1: “2010-2014 EREĞLİ BELEDİYESİ STRATEJİK PLANI”nda yer alan şu bilgi, Kastamonu Salnameleri ile doğrulanmış bilgi olarak görülmemektedir: “Karadeniz Ereğli Belediyesi, 1877 yılında yayınlanan tam adı Vilayet ve Dersaadet Belediye Kanunları olan Belediye Kanunu’na göre 1880 yılında kurulmuştur. İlk Belediye Başkanı Müftüzade Halil Kaptan’dır.”

NOT[*]-2: “2010-2014 EREĞLİ BELEDİYESİ STRATEJİK PLANI”nda yer alan Ereğli’nin eski belediye başkanları listesinin özellikle ilk sıralarında hata yapılmış olabileceğini düşünmekteyiz. Çünkü o listede, İlk Belediye Başkanı Müftüzade Halil Kaptan’ın 1880-1888 yılları arasında görev yaptığı belirtilirken, Kastamonu Salnamelerinden alınan yukarıdaki bilgilerde, Başkan olarak HALİL KAPTAN adından bahsedilmemekte ve 1872 ile 1882 yılları arasında EYÜP BEY’in Reis olduğu görülmektedir (1878 yılında Reis, Ahmet Ağa)..

NOT[*]-3:2010-2014 EREĞLİ BELEDİYESİ STRATEJİK PLANI’nda, 1900-1906 yılları arasında Ereğli Belediye Başkanlığı yaptığı belirtilen Karamanlı Yuvan Ağa bilgilerinin de sehven yazılmış olduğunu düşünmekteyiz. Çünkü, Hicri 1324 ve 1326 yıllarında (Miladi 1908-1910) Ereğli Belediye Başkanının YANİ EFENDİ- (YANİ AĞA) olduğuna dair temin ettiğimiz arşiv belgeleri kayıtlarımızda bulunmaktadır.

Yine aynı salnamelerde 1900 yılında Yuvan Ağa’nın, Belediye Meclis Azası olduğu görülmektedir. Sonuç olarak, YANİ AĞA; Ereğli’de Reis olarak görev yapmışken, Yuvan Ağa da Beld. Mec. Azası olarak görev ifa etmiştir. Daha önceki yıllarda da Yuvan Ağa (aynı kişi mi?)’nın uzun yıllar Beld. Mec. Azası olarak görev yaptığı tespit edilmektedir.

Ereğli’de 1820’lerde keşfedilen maden kömürü sonrası, Kayseri ve Konya’dan ilçemize gelen gayri Müslim ailelerden olan Yani Ağa ve Yuvan Ağa’lar ve onların tüm aile fertleri, 1923 sonrası Nüfus Mübadelesine tabi tutularak, ilçemiz ve ülkemizden ayrılmış olmalıdırlar.. Bu gayri Müslim aileler, öyle ki, Ereğli ve Zonguldak ekonomisini yönlendirmişlerdir.

NOT[*]-4: Temin ettiğimiz bir başka arşiv belgesinde, Hicri 1328 (Maildi-1912)’de Ereğli Belediye Reisinin HALİD adında biri olduğu belirtilmektedir ki, bu Reisin, Belediye önündeki anıtta adı bulunmamaktadır.

NOT[*]-5: Yine; Ereğli eski Belediye Başkanlarının adları yazılan aynı anıtta; 1900 yılında Ereğli Belediye Başkanlığı yaptığı tespit edilen Mehmet Efendi de, 1905 yılında Ereğli Belediye Başkanlığı yaptığı tespit edilen Abdurrahman Kaptan adı da eksik kalmıştır diyebiliriz. Bu eksikliklerin daha fazla olması da mümkündür. Bu bilgi eksikliklerin neden kaynaklanmış olduğu, ayrı bir muamma konusudur.