Çoğu kadında gebeliğin ilk üç aylık döneminin bitimine kadar sürebilen Aş erme yeni bazı gıda maddelerine aşırı istek duyma, gebelik döneminin normal bir belirtisi olarak kabul edilir. Bu süreç genellikle gebeliğin ilk 3 ayında ortadan kalkarken bazı anne adaylarında daha ileri gebelik haftalarına kadar devam edebilmektedir.
Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölüm Yöneticisi Dyt. Derya DİNÇER AKIN, gebelik süresince anne adaylarının yaşadığı beslenme değişiklikleri hakkında önemli bilgiler veriyor ve Pika Sendromu’na karşı uyarıyor.
Aş erme gebelikte ortaya çıkan hormonal değişikliklerin beynin iştah merkezinde yarattığı etkinin bir sonucudur diyen Dyt. Derya DİNÇER AKIN temel iki işlevin ilk üç ayda organları gelişen bebeğin toksik maddelerden korunması ve vücuttaki eksik olan maddelerin yerine konma çabası olduğunun bilgisini veriyor.
Örneğin; Sigara dumanından ve bazı kokulardan tiksinilmesi (bu kokular çeşitli kimyasal maddeler içerirler) toksik maddelerdenkorunma nedeni ile olur. Çikolata aş erilmesi ise kandaki demir eksikliğini gidermeye örnek olarak verilebilir. Gebelik başladığı andan itibaren anne adayının tat alma ve koku alma duyguları keskinleşir ve bunun neticesinde bazı gıda maddeleri daha çekici gelirken eskiden rahatlıkla tüketebildiği bazı gıda maddelerinin kokusuna dahi tahammül edemez hale gelirler. Tiryaki derecesinde sigara içen anne adaylarının hamilelik başlar başlamaz “sigara içemez” hale gelmelerine sıklıkla rastlamaktayız.
Bazı gebelerde odun kömürü, diş macunu, kiremit tozu, tebeşir, pişirilmemiş pirinç-patates kabartma tozu, nişasta, un, kil, sabun, çamur, toprak, sigara külü gibi normal olmayan maddelere de aşerilmesi söz konusu olabilir ve buna tıpta “ PİKA Sendromu” adı verilir.
İleri düzeydeki pika hastalığı psikiyatrik bir hastalıktır ve çocuklar da dahil olmak üzere her bireyde görülebilir. Anne adaylarında ortaya çıkan pika çoğu durumda vücudun eksik olan maddeleri temin etmek için bedenin aldığı bir önlem olarak kabul edilir. Yapılan incelemede çoğu zaman kansızlık bulguları saptanır ve buna yönelik yapılan tedavi sonucunda bu maddeleri yeme ihtiyacı azalır. Gebelik ilerlemesine yani 13. hafta bitmesine rağmen devam eden pika durumunda psikiyatrik değerlendirme gerekebilir ancak bu durum çok ender görülür.
Anne adaylarının hemen tümünde az veya çok aş erme olur. Bazı anne adayları ise aş erme denen durumu yaşamadıklarında kaygıya kapılabilirler. Aş erme durumunun hiç olmaması bebekte bir sorun olduğunu göstermez ve eğer doktor kontrolünüz normal geçmişse aş ermiyor olmanızın hiç bir önemi yoktur.
Aş erme aşırı kilo alımıyla sonuçlanabilen bir durumdur diyen Dyt. Derya DİNÇER AKIN, Anne adayı bazen hangi gıdayı canının çektiğini bilemez, bir şeyler yer, sonra başka bir şey daha yer, ama yine de aş erme duygusunu gideremez. Bir anlamda “abur cubur” yeme olarak tabir edebileceğimiz bu durum anne adayının ilk üç aylık dönemde aşırı kilo almasıyla sonuçlanabilir diyor ve anne adayları için önerilerde bulunuyor;
Diyetisyeninizin ya da doktorunuzun önerisi üzerine balık, süt, et, yumurta gibi gıdalar size tiksindirici geliyorsa yapmanız gereken size uyan yiyecekleri bulmak ve onları tüketmektir. Bu yiyecekler aşırı kalorili olmamalıdır. Ekşi ve tuzlu gıdalar (limonata, peynir, ayran, salatalık gibi) çoğu anne adayının bu dönemde severek yediği gıdalardır.
Bu dönemi atlattıktan sonra iştahınızın eskisi gibi yerine geleceğine ve bebeğinizin ihtiyacı olan maddeleri rahatlıkla tüketeceğinize emin olabilirsiniz.
Sonuç olarak aş erme, bulantı, iştahsızlık, bazı yiyecek maddelerine aşırı istek duyma, bazılarından soğuma anne adaylarının erken gebelik döneminin normal bir belirtisi olarak kabul edilir. Sizin ve bebeğinizin yeterince beslenemediğini düşünüyorsanız yardım almak için mutlaka diyetisyeninizden destek istemelisiniz.
Bazen de uzun süren aş ermelerin temelinde anne adayının artmış olan ilgi ihtiyacına yeterince yanıt alamıyor olmasının da yattığı unutulmamalıdır. Baba adayları bu konuda da duyarlı olmalı ve anne adayının yalnızca fiziksel ihtiyacı değil aynı zamanda ruhsal ihtiyaçlarının da olduğu gerçeğini her zaman göz önünde bulundurmalıdırlar.
